Gemi Modelciliği Tarihi

emi modelciliği sularda sal ile başlayan yolculuk kadar eskiye dayanmaktadır. Milattan önceki beşinci ve dördüncü yüz yıllarda yapılmış ,bazı gemi modeli örneklerine Mısır ve Babil de yapılan kazılarda rastlanmıştır. Gemi Modeli olarak tanımlayabileceğimiz model ise, milattan ikibin yıl önce Mısır da yapılmıştır. Buna rağmen Gemi Modelciliğinin başlangıç tarihi kesin olarak saptanamamıştır.

 
Ülkemizde, Gemi Modeli ile uğraşan büyüklerimiz 1977 yılında bir çatı altında toplanıp Kuzey Deniz Saha Komutanlığı' nın katkıları ile ''Gemi Modelcileri ve Gemi Severler Derneği'' ' ni kurmuştur. Dernek, KOÇ MÜZESİ'NDE  FENERBAHÇE VAPURUN da faaliyetini sürdürmektedir.
 
 
MERAKLISI İÇİN ...
 
1911 yılı İngiliz yapımı şehir hatları vapurlarımızdan 67 baca numaralı KALENDER 'in şu ana kadar yüzlerce modeli yapıldığını biliyorum. Yapılan bu modellerde ne kadar detay çalışması yapıldı ? bunu bilemiyorum. Bundan sonra Kalender Gemisinin modelini yapacak modelcilere katkısı olması amacı ile arşivimde bulunan birkaç fotoğrafını paylaşmak istedim.
Resimler , Kalender gemisi Pendik Tersanesinde sökülmeyi beklerken  1988 veya 1989 yılında çekilmiştir.    
KALENDER gemisi Rota Tersanesi -Tuzla gemi söküm tesislerinde sökülürken gemiden çıkan antika değerindeki birçok malzemeyi gemi antikacısı arkadaşım Sn. B. Hulusi GÜRBÜZ almış ve onarımlarını yaptırdıktan sonra satışa çıkarmıştı. Bende 67 numaralı tabelasını, silyon fenerini  ve baş makinistin kamarasındaki istim saati'ni alarak antikalarımın arasına kattım.
Kalender gemisinin tüm yaşam mahallerinde kullanılan ağaç Gürgen ağacıdır. Gürgen ağacı defalarca  verniklenmiş ve
güneş altında koyulaşarak adeta koyu renk maun ağacı görünümü almıştır. Kalender sökülürken yaşam mahallerinden çıkan
gürgen ağaçları da bende mevcut olup bazı nostaljik modellerde bu ağacı kullandım ( Şam Vapurunda, Cumhuriyet Vapurunda).  
 
ANKARA Vapurunun şu ana Türkiye de 2 adet modeli yapılmıştır. 1. modeli rahmetli ağabeyimiz Rahmi Topçu yapmıştır. 2. modeli ise ben yaptım ve model halen Arkas Deniz Müzesi-İzmir de sergilenmektedir.Modeli yapma aşamasında toplamış olduğum dökümanlardan iki adet resimi meraklılar ile paylaşmak isterim.   
 
MODELCİLİK SINIR TANIMIYOR.
 
''Gemi modelciliği hobim olsun gemi modelleri yapayım '' diye modelciliğe başlamak  isteyenlerin karşısına çıkan bütçe en az 200 - 300 .- TL gibi bir rakamdır. Bu bedeli ödeyemeyecek durumda olanlar bu işten vazgeçiyorlar . Ülkemiz koşullarında bir kişinin hobisine ayıracak bütçesi ne yazık ki olmuyor. Buna mukabil Avrupa ve Amerikada hobi tutkunları büyük masraflar yapıp resimlerde görülen modelleri yapabiliyorlar.     
 
TEŞEKKÜR
 
Ülkemizde Gemi Modelciliği'nin ilerlemesini sağlayan, gerek plan çizimleri gerekse  malzeme temin ederek yardımcı olan :
Sn. Erol Ersan, merhum Sn. Rahmi Topçu, Sn. Süleyman Alper, Sn. Hüseyin Topçuoğlu, Sn. Cemil Akçe , Sn. Kudret Altınkeser,
Sn. Mehmet Salihoğlu , Sn. Cengiz Dumlupınar 'a, bu sene mayıs ayında kaybettiğimiz İSMEK Kadıköy şubesi Gemi Modeli hocası . Dz. em. Alb.  Sn. Metin Kıral ' a şahsım adına  teşekkür ederim. 
 
 
BÜYÜK KAYBIMIZ
 
Türk Gemi Modelciliğine büyük katkısı olan ; plan çizen, İSMEK Kadıköy Şubesinde yüzlerce gemi modelcisi yetiştiren Em. Dz. Alb. Sayın Metin KIRAL hocamız 28 mayıs 2013 günü aramızdan ayrıldı. 
Mahalle komşum olan ve atölyemi sık sık ziyaret eden Metin hocamız ile Mehmet Salihoğlu arkadaşımızın atölyesini ziyaret ettiğimiz  2010 tarihinden kalan bir fotoğraf. Mekanı cennet olsun.
 
MODELLERİNİ YAPTIĞIM ARKAS HOLDİNG' e AİT GEMİLER SEYİR HALİNDE
 
TÜRK GEMİ MODELCİLİĞİN EN BÜYÜK KAYBI
 

Yaklaşık olarak 5 senedenberi  Rus Savaş gemisi POTEMKİN 'in modelini yapmak için gereken dökümanları toplamay çalıştım. Zira ; ülkemizde henuz bu model hiçbir modelci tarafından yapılmamıştı.  Bazı planlarını buldum, fakat yetersiz kalıyordu, daha detaylı dökümanlara ihtiyacım vardı. Modelci arkadaşlarıma haber verdiğimde arkadaşım Fahri Kaytaz Rusya ya yapmış olduğu bir seyahatte Potemkin' e ait detaylı bir kitabın kendisinde olduğunu söyleyip bana getirdi. Ben de fotokopilerini aldım. Hakikaten geminin bir çok detayları mevcuttu ve  bu detayları modelde kullanmak mümkün dü.Posta ve endazesini auto cad ortamında çizdim, diğer detayları da yine auto cad olarak çizmeye devam  ediyorum. Sıra 2 adet büyük 2 adet küçük stimli sandallara geldi. Dökümanlarda bu sandalların detayları mevcut değildi. 9 temmuz 2021 tarihinde Süleyman ağabeyi aradım, Saat hemen hemen 16.-- civarı idi.   Kendisinde Rus'lara ait stimli sandalları detayları ile gösteren planlar veya çizimler olmadığını, ancak aynı tarihlere ait Alman Donanmasına ait stimli sandalların dökümanları olduğunu fotokopilerini çektirip bana ileteceğini söyledi.  '' Yengene veririm Bodruma iner fotokopilerini çektirir'' dedi. Ben de acelem olmadığını'' ne zaman fırsat olursa o zaman olsun'' bir müddet daha sohbet ettikten sonra konuşmamız sona erdi.

10 Temmuz 2021 tarihinde saat 11.00 civarı Derneğimiz Yönetim Kurulu Üyelerinden Sn. Ercan Küçüktaş aradı ve ''Süleyman Alper vefat etmiş'' dedi....Hayatımda aldığım en kötü vefat haberlerinden birisinin karşısında donup kaldım. Bir müddet sonra kendime gelince  eşi hanımefendiyi aradım....

Türk Gemi Modelciliğinde  bir ekol olan Süleyman Alper'i kaybetmenin üzüntüsünü öyle zannediyorum ki ömrümün sonuna kadar hatırlayacağım. Mekanı cennet olsun.